Zalecenia bezpośrednio po zabiegu implantacji portu dożylnego

Postępowanie w pierwszym tygodniu po wszczepieniu portu dożylnego

Poniżej znajdują się zalecenia dotyczące postępowania po zabiegu. Przygotowałem je w tej formie  z trzech powodów:

tekst nie jest krótki, ale inny być nie może, ponieważ zdawkowe informacje w  kilku wierszach uważam za przynajmniej niewystarczające,

z dużej informacji przekazanych w rozmowie po zabiegu, spora część może gdzieś ulecieć i następnego dnia człowiek na nowo staje wobec wątpliwości,

zazwyczaj wolicie Państwo po zabiegu jak najszybciej wrócić do domu, niż czekać godzinę lub dwie na informacje, z którymi bez pośpiechu można zapoznać się w domu.

Zalecenia są standardowe, ponieważ sam zabieg jest standardowy. Wszyscy jesteśmy różni, ale na szczęście nie aż tak, aby zalecenia postępowania po zabiegu implantacji lub usunięcia portu nie mogły być w znacznym stopniu ujednolicone. Oczywiście zawsze, gdyby Państwo mieli jakiekolwiek wątpliwości mające związek z zabiegiem, portem czy postępowaniem po zabiegu możemy je wyjaśnić. Zazwyczaj kontakt telefoniczny wystarcza.

Zalecenia dotyczą postępowania przeciwbólowego, stosowania opatrunków w okresie gojenia nacięć skóry, postępowania przed nakłuciem portu i aktywności fizycznej po zabiegu.

Postępowanie przeciwbólowe

Implantacja portu jest – w skali chirurgicznej – zabiegiem powodującym niewielki uraz. Są większe. Ale powody do wystąpienia bólu po zabiegu i tak są – dwa nacięcia skóry, przygotowanie miejsca na kieszeń portu, przeciąganie cewnika.

Ból jest największy bezpośrednio po urazie, w miarę gojenia zazwyczaj ustępuje. Od momentu, gdy uzna się, że coś z odczuwaniem w okolicy wszczepionego portu trzeba zrobić, to przez trzy doby należy zażywać Efferalgan Codeine 2 – do 4 razy dziennie po jednej tabletce (pomiędzy kolejnymi dawkami proszę zawsze zachować odstęp nie krótszy niż 4 godziny), niezależnie od tego, czy odczuwa się ból, czy nie. W czwartym dniu należy nie zażywać leku i trzeba ocenić, czy dalej występują dolegliwości, które uzasadniają stosowanie leku przeciwbólowego. Jeśli tak, należy kontynuować terapię lekiem przeciwbólowym. Jeśli nie, trzeba ją zakończyć.

Pacjenci decydują o rozpoczęciu stosowania leku przeciwbólowego, pacjenci oceniają, jak długo utrzymuje się efekt po pierwszej tabletce (czyli jaki utrzymywać odstęp pomiędzy dawkami) i pacjenci decydują, jak długo korzystać z leku przeciwbólowego.

Oczywiście, jeśli macie Państwo swoje leki przeciwbólowe, warto sprawdzić ich skuteczność. Jeśli zapewniają komfort i nieodczuwanie bólu, nie ma potrzeby stosować Efferalgan Codeine.

Przeciwbólowo – Efferalgan Codeine 1 tabl. co 4 – 6 godzin. Preparat zawiera paracetamol i kodeinę.

Całkowita dawka paracetamolu nie może być większa niż 4 g na dobę – uwzględniając wszystkie produkty zawierające paracetamol. Aby uniknąć przedawkowania, proszę sprawdzić, czy inne przyjmowane leki nie zawierają paracetamolu lub kodeiny.

Produkt może zaburzać sprawność psychofizyczną i dlatego podczas stosowania produktu nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać urządzeń mechanicznych. Kodeina stosowana w dawkach terapeutycznych może wywołać objawy niepożądane: nadmierne uspokojenie, pobudzenie, zaburzenia nastroju, zwężenie źrenic, zatrzymanie moczu, reakcje nadwrażliwości (świąd, pokrzywka i wysypka), zaparcia, nudności, wymioty, senność, zawroty głowy, skurcz oskrzeli.

Proszę przechowywać lek w temperaturze poniżej 25 stopni Celsjusza.

Opatrunki

O ile proces gojenia ran przebiega w oczekiwany sposób (a tak jest prawie zawsze) czyli w trakcie gojenia nie pojawia się np. ból, którego wcześniej nie było, zaczerwienienie, obrzęk dookoła portu, nie ma potrzeby noszenia opatrunku po  sześciu dniach od dnia zabiegu. Później, w trakcie użytkowania, po każdym nakłuciu portu trzeba zabezpieczyć miejsce nakłucia jałowym opatrunkiem przez kilka godzin.

Zeszyte nacięcia skóry zabezpieczone są dodatkowymi poprzecznymi plasterkami wzmacniającymi szwy. Dopiero na nie naklejane są foliowane, wodoodporne lub wiskozowe opatrunki.  Te opatrunki, powinny zabezpieczać zeszyte rany przez sześć dni. Oczywiście nie należy rezygnować z kąpieli.

Jeśli użyte są białe opatrunki włókninowe, to przez pierwsze dwie doby po zabiegu należy tak korzystać z prysznica, żeby ich nie zamoczyć. Jeśli mimo podjętych środków ostrożności opatrunki jednak się zamoczą, nie trzeba dzwonić na 112, ani  na  503 119 105. Wystarczy zdjąć opatrunki po kąpieli, pozwolić skórze wyschnąć i nakleić kolejne dwa jałowe opatrunki z wkładem chłonnym Cosmopore E 5x7,2 cm lub podobne (o których wspominam pod koniec karty informacyjnej z pobytu w szpitalu). Od trzeciej do szóstej doby po zabiegu włącznie, przed kąpielą zdejmujemy opatrunki i pozwalamy, żeby woda również spływała po miejscach nacięć skóry, nie stosujemy w tych miejscach żadnych bodźców mechanicznych (np. nawet delikatnego szorowania gąbką). Po kąpieli skóra może być delikatnie dotykowo osuszona i na suchą skórę naklejamy kolejne opatrunki. Od siódmego dnia nie stosujemy opatrunków.

Jeśli użyte są przezroczyste opatrunki foliowane i w ciągu tygodnia po zabiegu nie jest planowane użycie portu, nie zmieniamy ich w tym czasie na inne, chyba że pod folią zauważą Państwo zaczerwienienie. Wtedy proszę o telefon, żebyśmy ustalili dalsze postępowanie.

Jeśli w ciągu pierwszego tygodnia planowane jest użycie portu, to zapewne po użyciu portu opatrunki foliowane zostaną zastąpione opatrunkami włókninowymi i postępujemy z nimi tak, jak napisałem powyżej. Siódmego dnia usuwamy opatrunki na stałe.

Oczywiście w czasie gojenia należy korzystać z prysznica, ale nie godzinnego wylegiwania się w wannie, z opatrunkami zanurzonymi pod powierzchnią wody.

Postępowanie przed nakłuciem portu

W celu zapewnienia bezbolesnego nakłuwania portu, przed pobraniem krwi, chemioterapią, podawaniem kontrastu itd. można stosować dwie godziny przed nakłuciem plaster z maścią znieczulającą dostępny bez recepty (np. EMLA), którego część centralną należy umieścić w ten sposób, aby pokrywała się z miejscem, gdzie wyczuwany jest port. Istotny jest dobry kontakt plastra ze skórą, bo tylko wtedy środki znieczulające mogą ją znieczulić. Gdy po dwóch godzinach odklei się ten plaster, miejsce nad portem będzie znieczulone. Zakup tych plastrów nie jest refundowany przez NFZ. Apteki zazwyczaj potrzebują dzień lub dwa na sprowadzenie ich z hurtowni (to da się w aptece ustalić).

Aktywność fizyczna

Przez miesiąc po implantacji rozsądne wydaje się ograniczenie ponadstandardowej aktywności mięśni obręczy barkowej np. ćwiczeń fitness, pływania, wieszania firanek, rzutu oszczepem, gry w tenis, jazdy na nartach itp.
 
Jeśli kiedykolwiek wystąpią objawy miejscowe – zaczerwienienie, obrzęk, wyciek, krwiak, proszę o przesłanie zdjęcia telefonem (MMS) powodu niepokoju bez jałowych opatrunków oraz kontakt telefoniczny tel: 503 119 105.